Tasarım Nedir?
Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
Ürün ise bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder.
Tasarım Hakkı Nasıl Korunur?
Tasarımların korunabilmesi için öncelikle “tasarım” ve “ürün” tanımlarına uyması gerekmektedir. Tasarım korumasında, iki veya üç boyutlu ürünlerin bütünü veya parçasıyla ilgili dış görünüm dikkate alınır. Üçüncü kişiler, tasarım sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz ya da bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapma amacıyla öneride bulunamaz.
Tasarımlar, Kuruma başvuru yapılarak tescil edilmiş olması halinde “tescilli tasarım”, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması halinde başvuru sahibinin tercihine bağlı olarak “tescilsiz tasarım” olarak korunur. Bir tasarım yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarını taşıması halinde 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunuyla sağlanan haklardan yararlanır.
Tasarım Hakkının Korunması İçin Gerekli Kriterler
Yenilik Unsuru: Bir tasarımın, “tescilli tasarım” ise başvuru veya rüçhan tarihinden önce; “tescilsiz tasarım” ise tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce; dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olmasını ifade eder.
Ayırt Edicilik Unsuru: Bir tasarımın bilinçli bir tüketici üzerinde bıraktığı genel izlenim ile “tescilli tasarım” için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, “tescilsiz tasarım” için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim arasında bir farklılık olmasını ifade eder.